ญี่ปุ่น – เกาหลีใต้ ความขัดแย้งที่แม้โอลิมปิกก็ยังช่วยไม่ได้

ความสัมพันธ์ระหว่างญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ อยู่ในช่วงตกต่ำที่สุดในรอบหลาย 10 ปี หลังมีประเด็นเกิดขึ้นมากมายระหว่างทั้งสองชาติ มาหลายชั่วอายุคน ทั่วโลกหวังว่าการที่ญี่ปุ่นได้เป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขัน โอลิมปิก เกมส์ ที่ถูกขนานนามว่าเป็น “มหกรรมกีฬาแห่งสันติภาพ” ในครั้งนี้จะช่วยพัฒนาความสัมพันธ์ของทั้งสองชาติให้กลับมาดีขึ้น ทว่ายังไม่ทันได้เปิดการแข่งขันอย่างเป็นทางการ ก็มีประเด็นเกิดขึ้นมากมายทั้งในและนอกสนาม จนทำให้ความสัมพันธ์ของทั้งสองชาติดูเหมือนจะห่างไกลกันมากขึ้นกว่าเดิม เกิดอะไรขึ้นบ้างกับความสัมพันธ์ของทั้งสอง ร่วมหาคำตอบกันครับ

ก่อนเกิดสงครามโลกครั้งที่สอง ในช่วงปี 1910 – 1945 กองทัพญี่ปุ่นได้บุกยึดดินแดนของเกาหลีใต้ และขยายระยะเวลานานร่วม 35 ปี สงครามครั้งนั้นมีการทารุณกรรมคนในชาติเกาหลีใต้มากมาย ทั้งผู้ใหญ่และเด็กถูกเกณฑ์มาใช้แรงงาน ส่วนผู้หญิงโดนจับมาขัง เพื่อทารุณข่มขืน นี่จึงเป็นเรื่องที่ชาวเกาหลีใต้ยอมรับประเทศญี่ปุ่นไม่ได้จนถึงทุกวันนี้ แม้จะมีความพยายามชดใช้และชดเชยสิ่งต่าง ๆ ไปแล้วมากมาย แต่ก็ไม่สามารถลบเรื่องเลวร้ายในอดีตครั้งนั้นได้ คนในยุคนั้นปัจจุบันก็อายุประมาณ 70 ปี ขึ้นไปแล้ว

เรื่องที่สองที่คนทั้งสองประเทศนี้ขัดแย้งกันก็คือ การกีดกันทางการค้า มีการตัดสิทธิ์สินค้าหลายรายการ ห้ามนำเข้ามาจำหน่ายในประเทศตัวเอง ลามไปถึงการฟ้องร้องกับ WTO หรือสมาคมองค์กรการค้าโลก จะเห็นว่าไม่ค่อยมีอะไรที่ลงรอยกันเลย และล่าสุดหลายปีก่อนเกาหลีใต้ได้ยื่นฟ้องต่อองค์การสหประชาชาติ เหตุเพราะสารปนเปื้อนกำมันตภาพรังสีรังรั่วไหลลงสู่ทะเล จากเหตุการณ์แผ่นดินไหวและคลื่นยักษ์สึนามิ ที่โรงงานผลิตไฟฟ้านิวเคลียของประเทศญี่ปุ่น 

จนมาถึงการร่วมแข่งขันกีฬาโอลิมปิก โตเกียว 2020 ประเทศญี่ปุ่น ที่พึ่งจบไปเมื่ออาทิตย์ก่อนนี้เอง ภายในหมู่บ้านนักกีฬาก็จะมีการแขวนธงชาติ ของแต่ละประเทศเอาไว้ในแต่ละโซน เป็นการบ่งบอกว่า พื้นที่นี้เป็นของนักกีฬาชาติใดพักอยู่ แต่ในโซนของชาติเกาหลีใต้มันไม่ได้มีแค่ผืนธงชาติ เพราะนักกีฬาเกาหลีใต้ที่เดินทางมา ได้นำผืนผ้าหลายผืนออกมาติดตามระเบียงห้อง ซึ่งพิมพ์คำประโยคหนึ่งเอาไว้บนผืนผ้า เป็นคำพูดปลุกใจของผู้นำคนหนึ่งในช่วงสงครามสู้รบ และเรื่องนี้มันทำให้ชาวญี่ปุ่นผู้รักชาติ ก็เกิดความไม่พอใจขึ้นมาเหมือนกัน มีการรวมตัวมาประท้วงอยู่หน้าหมู่บ้านนักกีฬา พร้อมกับชูธงจักวรรษนิยมญี่ปุ่น ที่ใช้ในสมัยยุคศตวรรษที่ 19 ซึ่งเป็นยุคการล่าดินแดนอาณานิคมของโลกตอนนั้น

เมื่อชาวญี่ปุ่นออกมาแสดความรักชาติกัน ชาวเกาหลีก็ออกมารวมตัวกันบ้าง พร้อมชูป้ายข้อความว่า ญี่ปุ่นคืออาชญากรสงครามของทวีปเอเชีย พร้อมทั้งรูปภาพ ข้อความบรรยายเหตุการณ์ต่าง ๆ จากเรื่องการแข่งขันกีฬา ดูท่าจะลามไปเป็นความขัดแย้งทางชนชาติแล้วคณะกรรมการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ได้ประชุมหารือและมีผลสรุปว่า ห้ามนักกีฬา เจ้าหน้าที่และผู้เกี่ยวข้อง จัดแสดงข้อความหรือสัญญาลักษณ์ใด ๆ ที่เกี่ยวกับความเชื่อ การเมือง ศาสนา ที่อาจนำไปสู่ความขัดแย้งช่วงเวลาการแข่งขันครั้งนี้

เรื่องในสนามได้ข้อยุติไปแล้วจากกรรมการตัดสิน แต่เรื่องนอกสนามยังไม่จบ เมื่อเวทีการเมืองระหว่างประเทศมีข้อกล่าวหากันไปมา และมีการเรียกบุคคลสำคัญทางการทูตเข้าพบ เพื่อยื่นหนังสือประท้วง หนักขนาดประธานาธิบดีของเกาหลีใต้ งดเดินทางไปร่วมในพิธีเปิดการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ที่กรุงโตเกียว จากเดิมที่มีแผนกำหนดเดินทางไว้แล้ว สร้างความไม่พอใจให้กับเจ้าภาพญี่ปุ่นอย่างมาก

กีฬาเป็นเรื่องที่ดี ถ้าทุกคนรู้จักวัตถุประสงค์เป้าหมาย ไม่นำเรื่องอื่น ๆ มาเชื่อมโยงจนขัดแย้ง ทุกคนต้องรู้เวลา สถานที่ ทำตัวให้ถูกกับบริบทในขณะนั้น  รู้จักยับยั้งชั่งใจ เอาชนะใจตัวเองคือ สปิริตของนักกีฬาที่ดีครับ